मोटो तर फिट !

डा. सुमित प्रजापति
मेडिकल डाइरेक्टर
कम्युनिटी वेलनेश सेन्टर

प्रश्न ः मोटोपन भनेकै बोसो हो – सही ?
उत्तर ः गलत !
वास्तवमा रंग र स्थानको आधारमा, बोसो राम्रो वा खराब हुन सक्छ ।
फ्याटको रङ
ब्राउन फ्याट (राम्रो) शिशुहरूमा बढी हुन्छ, तर केही मात्रा वयस्कहरूमा पनि छाती र घाँटीको माथिल्लो भागमा हुन्छ । यसमा अधिक माइटोकोन्ड्रिया (हाम्रो कोशिकाहरू भित्रका रासायनिक कारखानाहरू), केशिकाहरू र क्ष्चयल तत्वो हुन्छ । यसरी यो अधिक सक्रिय छ – अधिक अक्सिजन र तातो उत्पन्न गर्दै, र अधिक क्यालोरीहरू जलाउँछ ।
यसको विपरित सेतो बोसो (खराब) हानिकारक संतृप्त बोसोको भण्डार हो ।
इरिसिन एक प्रोटिन हर्मोन हो जसले मुसामा गरेको प्रयोगले सेतो बोसोलाई राम्रो ब्राउन फ्याटमा परिणत ग¥यो ।
जोग गर्ने, जोसिलो खेल खेल्ने र अन्य एरोबिक गतिविधिमा संलग्न हुने मानिसहरूमा इरिसिनको मात्रा उच्च हुन्छ र फलस्वरूप ब्राउन फ्याट बढी हुन्छ । तिनीहरूले उच्च फ्याट आहारमा पनि वजन बढ्ने प्रतिरोध गर्छन् र मधुमेह विकास गर्दैनन् ।
पेटको बोसो
Visceral (खराब)
पेटको बोसो ‘भिसेरल फ्याट’ हुन सक्छ जसले पेटमा भएका अंगहरूलाई घेर्छ र मुख्यतया विगतमा भोकमरी भोगेका वञ्चित जातिहरूमा पाइन्छ (दक्षिण पूर्व एशियाली, अफ्रिकी र दक्षिण अमेरिकीहरू) । भिसेरल फ्याटको अत्यधिक मात्राले केन्द्रीय मोटोपना, वा “एप्पल आकार“ निम्त्याउँछ, जसमा पेट अत्यधिक बढ्छ ।
भिसेरल फ्याटले एडिपोकाइन्स भनिने हर्मोनहरूको समूहलाई स्राव गर्छ जसले इन्सुलिनको कार्यलाई असर गर्छ, जसले गर्दा रगतमा चिनीको मात्रा बढ्छ, मोटोपना, हृदय रोग, डिमेन्सिया निम्त्याउँछ ।
भिसेरल मोटोपना को निदान
निम्न तरिका गर्न सकिन्छ ः
१. सोनोग्राफी (भिडियो ह(चबथ)
२. कम्मर हिप अनुपातमा वृद्धि (> ०.९ पुरुष र > ०.८५ महिलाहरूको लागि)
३. कम्मरको परिधि बढेको (पुरुषमा १०२ सेन्टिमिटर र महिलामा > ८८ सेन्टिमिटर)
Subcutaneous बोसो (राम्रो)
‘Subcutaneous’ बोसो भनेको छालामुनिको बोसो हो । यो पेट, कम्मर र नितम्बमा समान रूपमा वितरित हुन्छ जसले पेटलाई ’नाशपाती आकार’ दिन्छ । यसले इन्सुलिन संवेदनशीलता सुधार गर्छ र हामीलाई मधुमेह, उच्च रक्तचाप र हृदयघातबाट बचाउँछ । liposuction गुजरिरहेका मानिसहरू, (पेटबाट बोसो हटाउने) वास्तवमा आफ्नो लागि समस्या सिर्जना गर्दै छन्; किनभने ट्रिम फिगरको लागि प्रयास गर्दा, तिनीहरूले राम्रो छालाको बोसो हटाउँदैछन् ।
SUMO पहलवानहरूसँग यस प्रकारको बोसो बढी हुन्छ, त्यसैले रोगी रूपमा मोटो देखिने बावजुद, तिनीहरू स्वस्थ छन् ।
फ्याट जीनहरू
शरीरमा 6660 जीनहरू छन् जसमध्ये द्दण् ’राम्रो फ्याट जीन’ सबकुटेनियस टिस्युमा छन् – र 20 ’खराब फ्याट जीन’ भिसेरल क्षेत्रमा छन् ।
भविष्यमा के प्रगति होला ?
हामी व्यायाम र इरिसिन इन्जेक्सनले सेतो बोसोलाई खैरोमा परिवर्तन गर्न सक्छौं, र खराब भिसेरल फ्याट (सर्जिकल र जीनहरू बदलेर) हटाएर ‘मोटो तर फिट’ बन्न सक्छौं ।

content advertise ment

Recommended For You

About the Author: Madhyamarga News

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *