गाउँ गाउँमा उच्च मावि छोरी बुहारीले पढ्न पाए

ज्ञानमणि कालोटोपी ÷ कुन्तावेशी
महादेवस्थान ३, रायोबारीकी सुनिता आचार्य (नेपाल) विहानका केही काम दिउसोको लागि बाँकी राखेर विहान पढ्नको लागि नजिकैको डेडीथुम्का उच्च मावि जान्छिन् । उच्च माविको कक्षा विहानीमा हुने भएकाले उनलाई केही सहज भएको छ । ‘पढ्न र घरको काम दुवै एकैसाथ गर्न त गाह्रै हुन्छ ।’ उनी भन्छिन्–“उच्च शिक्षाका लागि शहर जानु हाम्रा लागि सपना जस्तै हुन्थ्यो, सुनिता भन्छिन्, “गाउँमा नै प्लस टु भएपछि सजिलो भएको छ । ”
जिल्लाको मण्डनभेगमा खुलेका उच्च माविहरुमा पछिल्लो समय गाउँका छोरीबुहारीहरुको आर्कषण वढ्न थालेको छ । शहर जान परिवारको स्विकृती नमिल्ने र आर्थिक रुपले समेत कठिन हुने भएकोले अहिले उनीहरु गाउँकै उच्च माविमा उच्च शिक्षा लिइरहेका छन् । गाउँका उच्च माविका अहिले छात्राहरुको चाप पनि छ ।
गाउँमा नै उच्च शिक्षाको अवसर नहुँदा केहीले प्रवेशिका पछि पढाइृ छोड्ने समेत गरेका थिए । नजिकै उच्च शिक्षाका लागि कुनै व्यवस्था नहुनु र शहरमा छोरीहरुलाई पढ्न पठाउँदा विग्रन्छन् भन्ने अभिभावकहरुमा भ्रमका कारण उनीहरु उच्च शिक्षाबाट बञ्चित थिए । बुहारीहरुले त बिहेपछि पढ्ने वातावरण नै थिएन ।
वि.सं. ०५३ सालमा पहिलो पटक डेडीथुम्का उच्च मावि स्थापना भएदेखि यहाँ छात्राहरुको लागि केही सहज भएको थियो । यहाँ अहिले क्याम्पस पनि सञ्चालित छ । उच्च माविमा त अहिले केटा भन्दा केटीको संख्या धेरै छ । यहाँ अहिले २ सय २५ जना विद्यार्थीहरु (उमाविमा मात्र) अध्ययनरत छन् । बुहारीहरु २५ जना भन्दा वढि छन् भने छोरीहरुको संख्या त आधा भन्दा वढि नै छ । डेडीथुम्काका अतिरिक्त देउपुरको तपेश्वर उमावि, नयाँगाउँको महाकाली उमावि, चण्डेनीमण्डनको उमाशह शिक्षालय उमावि तथा ज्याम्दीको बागदेवी उमावि छन् ।
उमाशह शिक्षालय उमाविका प्रधानाध्यापक अच्यूतप्रसाद नेपाल बर्षेनी उच्च शिक्षा लिने छोरीबुहारीको संख्या बढिरहेको बताउँछन् । “अहिलको तथ्याकं हेर्ने हो भने पनि प्रत्येक उच्च माविका छात्र भन्दा छात्राको संख्या नै बढी छ । ” उनले भने ।
केटाहरु रोजगारी लगायतका कारण शहर छिर्ने कारण पनि गाउँका उच्च माविमा छात्राको संख्या बढी छ । छोरा र छोरीलाई शहर र गाउँमा पढाउने विभेद यद्यपी रहेपनि छोरीलाई पनि पढाउनुपर्ने चेतना विकास भएकोलाई सकरात्मक नै मान्नुपर्ने डेडीथुम्का उच्च माविका प्राचार्य कल्याणसिहं धामी बताउँछन् ।

content advertise ment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *